Wmo: Niet meer van het kastje naar de muur

Op 12 december 2024 heeft de Centrale Raad van Beroep (CRvB) een belangrijke uitspraak (link) gedaan over de Wmo en letselschade. Slachtoffers krijgen hun keuzevrijheid terug.

Waar ging de zaak over?

Het slachtoffer raakte in 2006 betrokken bij een ongeval en ontving op basis van de Wmo 2015 huishoudelijke ondersteuning en individuele begeleiding. In 2018 werd haar letselschadezaak geregeld en ontving het slachtoffer een schadevergoeding van ruim € 1.7 miljoen. Ongeveer € 300.000 daarvan was bedoeld voor toekomstige verzorgingskosten.

In 2021 vraagt het slachtoffer aan de gemeente om verlenging van haar Wmo-voorzieningen. De gemeente wijst dat verzoek af. Het college stelt dat het slachtoffer op eigen kracht in de benodigde ondersteuning kan voorzien gezien de ontvangen schadevergoeding. Het slachtoffer maakt bezwaar en voert aan dat het ontvangen bedrag alleen bedoeld was voor de meerkosten van toekomstige verzorging.

Het college handhaafde zijn besluit en stelde dat het slachtoffer voldoende financiële middelen had om zelf in de ondersteuning te voorzien. Indien bepaalde kosten niet waren meegenomen in de vaststellingsovereenkomst, had zij daarvoor moeten zorgen.

Beoordeling door de rechtbank

De rechtbank liet in het midden of het bedrag dat het slachtoffer ontvangen had daadwerkelijk bedoeld was voor bekostiging van de gevraagde maatwerkvoorzieningen. De rechter stelde dat zelfs als dit niet het geval was, de aanvraag terecht was afgewezen. Het slachtoffer had bij de letselschadezaak het bedrag mee kunnen nemen in een regeling. Hiermee sloot de rechtbank zich aan bij de visie van het college en de rechtbank liet het bestreden besluit in stand.

Beoordeling van de Centrale Raad van Beroep

De CRvB volgde het oordeel van de rechtbank niet. De CRvB stelde voorop dat bij de invoering van de ‘nieuwe’ Wmo 2015, de Wmo (oud) werd ingetrokken. Dat had belangrijke wijzigingen tot gevolg. Zo was bijvoorbeeld expliciet geregeld dat cliënten bij letselschade een keuzevrijheid hebben in de manier waarop zij noodzakelijke ondersteuning verkrijgen. Zij kunnen zich wenden tot de gemeente voor maatwerkvoorzieningen of bij de (verzekeraar van de) schadeveroorzaker aankloppen voor schadevergoeding.

Gemeenten mogen een aanvraag in principe niet afwijzen met een beroep op de eigen kracht van de aanvrager, noch kunnen zij de aanvrager doorverwijzen naar de verzekeraar. Wel kunnen gemeenten de kosten verhalen op de schadeveroorzaker via het regresrecht. Dit voorkomt dat aanvragers van het kastje naar de muur worden gestuurd en zorgt ervoor dat de schade uiteindelijk alsnog op de (verzekeraar van) de aansprakelijke partij kan worden verhaald.

De CRvB concludeert uiteindelijk dat het college de aanvraag tot verstrekking van voorzieningen ten onrechte heeft afgewezen.

Gevolgen voor de praktijk

Deze uitspraak verandert de lijn die de Centrale Raad van Beroep in eerdere uitspraken (zoals deze in 2013) heeft uitgezet. Daarmee heeft deze uitspraak belangrijke gevolgen voor zowel gemeenten als letselschadeslachtoffers:

• Voor letselschadeslachtoffers betekent dit dat zij vrij zijn in hun keuze om ondersteuning te verkrijgen via de Wmo danwel via civiele schadevergoedingsvordering. Een ontvangen letselschadevergoeding sluit een Wmo-aanvraag dus ook niet per definitie uit.
• Voor gemeenten betekent dit dat zij aanvragen niet mogen afwijzen op basis van de enkele aanwezigheid van een mogelijk schadeplichtige partij. Gemeenten moeten onderzoek doen naar de precieze dekking van de vergoeding en kunnen indien nodig regres nemen op de aansprakelijke partij.

Heeft u vragen over dit onderwerp? Wilt u meer weten over uw specifieke situatie? Belt of mailt u mij dan gerust. Dat kan via tel. 0172 424 172 of via t.ridder@berntsenmulder.nl.