Er zijn verschillende vormen van acquisitiefraude. Ondernemers worden misleid met het doel hen een overeenkomst te laten tekenen waaruit een betalingsverplichting ontstaat.
De meest voorkomende vormen zijn spookfacturen, het aanbod om een bedrijfsadvertentie in een bedrijvengids of op internet te plaatsen, mass marketing fraude, telefonische acquisitie en domeinnaamfraude.
1. Spookfacturen
Ondernemers ontvangen vaak ongevraagd en zonder juridische basis toegestuurde facturen, de zogeheten spookfactuur. Een spookfactuur is een factuur waar geen prestatie tegenover staat. De fraudeur verstuurt een spookfactuur in de hoop dat ondernemers deze door onoplettendheid of drukte betaald.
Zodra de factuur is voldaan wordt de dienst of het product waar er voor betaald is nooit geleverd.
Veel spookfacturen zijn eigenlijk offertes of aanbiedingen die qua lay out lijken op een factuur. Uit de kleine lettertjes (vaak opgenomen in de voettekst) blijkt dat het gaat om een aanbieding.
Er kan ook misbruik worden gemaakt van gevestigde instanties (zoals de Kamer van Koophandel of banken). De acquisitiefraudeurs kunnen bijvoorbeeld een factuur toesturen op ‘briefpapier’ van de KvK of een andere gevestigde organisatie. Vaak wordt er verzocht om met spoed tot betaling over te gaan. Ondernemers gaan vaak over tot betaling die dus in werkelijkheid geheel onverschuldigd is.
Controleer bij ontvangen facturen dus altijd het ordernummer/het klantnummer en ga na of u daadwerkelijk een overeenkomst heeft gesloten voor de levering van een product of dienst door de desbetreffende instantie.
2. Telefonische acquisitie
Een andere veel voorkomende vorm van acquisitiefraude is telefonische acquisitie. Bij telefonische acquisitiefraude worden bedrijven ongevraagd en onaangekondigd telefonisch benaderd. Er wordt een aanbod gedaan voor een product of dienst. In veel gevallen worden er misleidende mededelingen gedaan of tijdsdruk opgelegd. Het doel van de acquisitiefraudeurs is om een mondelinge overeenkomst te sluiten met het bedrijf. De factuur of orderbevestiging wordt vaak direct na het telefoongesprek toegestuurd ter bevestiging van de gesloten overeenkomst.
Een mondelinge overeenkomst is ook bindend. Consumenten kunnen een overeenkomst die telefonisch is gesloten (buiten een winkelgebied) binnen 14 dagen na het sluiten van de overeenkomst ontbinden zonder opgave van reden. Zij kunnen namelijk een beroep doen op de Colportagewet (het herroepingsrecht). Bedrijven kunnen dit niet (ongeacht de grootte van het bedrijf). De fraudeurs zijn hiervan op de hoogte en maken hier dan ook gebruik van.
Als u eenmaal een mondelinge overeenkomst bent aangegaan komt u daar niet zomaar vanaf. Deze overeenkomst moet worden ontbonden of vernietigd. Wij hebben hier een brief voor beschikbaar gesteld. Deze kunt u als richtlijn gebruiken voor de ontbinding of vernietiging van de overeenkomst..
3. Mass marketing fraude
Mass-marketing fraude omvat allerlei vormen van oplichting waarbij grote groepen van slachtoffers mikpunt voor malafide partijen zijn. Hierbij worden potentiële slachtoffers onaangekondigd benaderd via professioneel opgezette acties per post, telefoon, e-mail, advertenties online en via gedrukte media. De berichten bestaan uit valse beloften over gewonnen loterijen, prijzenfestivals, spooknota’s, erfenissen en lucratieve investeringsvoorstellen. De oplichters proberen daarmee een voorschot te verkrijgen of om in het bezit te komen van vertrouwelijke (bank)gegevens van ondernemers en particulieren.
Mass- marketing fraude beslaat volgens de experts van de Fraudehelpdesk qua volume circa 70 % van alle horizontale fraude waarbij zij aangeven dat de geschatte schade circa € 1 miljard per jaar is.
4. Advertentie aanbod
Er wordt bij deze vorm van acquisitiefraude een (telefonisch of schriftelijk) aanbod voor het plaatsen van een advertentie gedaan. Vaak wordt er een mooie eenmalige aanbieding gedaan in een regionaal of landelijk medium waardoor het aantrekkelijk wordt voor een ondernemer om hiermee akkoord te gaan.
De advertentie wordt echter nooit geplaatst terwijl de kosten hiervoor al wel zijn voldaan. Het komt ook voor dat de advertentie wel wordt geplaatst mar dat het medium niet of nauwelijks wordt verspreidt. Dit is in de praktijk lastig te controleren voor ondernemers. Er wordt bij deze vorm van acquisitiefraude dus betaald voor diensten die niet worden geleverd.
5. Domeinnaamfraude
In het geval van domeinnaamfraude worden ondernemers ongevraagd en onaangekondigd telefonisch of per e-mail benaderd door een hostingpartij. Op grote schaal worden ondernemers door angst en misleiding overgehaald om een mondelinge overeenkomst te sluiten voor de registratie van een domeinnaam. Er wordt niets schriftelijk bevestigd. Er wordt wel een bandopname gemaakt van het gedeelte van het gesprek waarin de ondernemer akkoord is gegaan met de registratie van de domeinnaam.
De domeinnaamfraudeur geeft onder andere aan dat zij een toezichthoudende instantie is voor de registratie van domeinnamen om vertrouwen te wekken. Er wordt aangegeven dat er een aanvraag voor een domeinnaam is binnengekomen bij hen vaneen concurrent die dezelfde domeinnaam wil registreren met een andere extensie zoals de .info,.com of .eu variant. Hierdoor zou de ondernemer in kwestie omzet- of reputatieschade kunnen lijden, aldus de domeinnaamfraudeurs. Zij bieden de ondernemer een mogelijkheid om dat te voorkomen. Omdat de ondernemer de eerste was met de desbetreffende domeinnaam kan deze zich beroepen op het zogeheten eerste registratierecht. De domeinnaam in kwestie kan worden vastgelegd voor een ongebruikelijk hoog bedrag voor minimaal 10 jaar. De beslissing moet wel binnen een kort tijdsbestek worden genomen. De domeinnaamfraudeur geeft aan dat zij de domeinnaam anders vrij moet geven aan de aanvrager.
Deze vorm van telefonische verkoop van domeinnamen is misleidend vanwege de onjuiste mededelingen die er worden gedaan. Zo is er vaak namelijk geen sprake van een aanvraag die is gedaan door een concurrent. Daarnaast zijn domeinnamen vrij te registreren en wordt er geen toezicht gehouden op de registratie van domeinnamen. De domeinnaamfraudeur is in werkelijkheid een regulier callcenter dat domeinnamen aanbiedt voor een ongebruikelijk hoge prijs. Daarnaast bestaat er geen eerste registratierecht.
Als de ondernemer eenmaal akkoord is gegaan met de registratie van de domeinnaam komt hij of zij niet zomaar van de mondelinge overeenkomst af. Talloze aanmaningen door de domeinnaamfraudeurs en diens incassobureau volgen. Daarnaast worden er nog onvoorziene bijkomende kosten in rekening gebracht.