Het kan u niet zijn ontgaan: het smartphonespel Pokémon Go is in Nederland en houdt de gemoederen bezig. Inmiddels kijkt niemand meer verbaasd op als er een stoet kinderen én volwassenen starend naar hun mobiel voorbij rent over straat. Maar wat als er een ongeluk gebeurt? Wie is dan aansprakelijk? De speler? De maker van het spel? De automobilist?
De app is een enorme rage. De spelers gaan zo op in de virtuele wereld, dat ze vergeten dat ze ook nog deelnemen aan de echte wereld. Met alle gevolgen van dien.
Ongelukken met Pokémon Go
In het nieuws en op social media regent het berichten dat er ongelukken of bijna-ongelukken gebeuren met deelnemers aan het spel. Er verschijnen berichten dat mensen van het spoor worden gehaald. Het schijnt dat er zelfs mensen op de snelweg stoppen om een Pokémon te vangen. Veilig Verkeer Nederland heeft inmiddels gewaarschuwd voor een potentiële toename van het aantal verkeersdoden. Spoorbeheerder ProRail heeft contact opgenomen met Nintendo, de ontwerper van de app, met het verzoek de Pokémons uit de buurt van het spoor te houden.
Wachten op eerste ongeval
Met deze gang van zaken is het natuurlijk wachten op de eerste verkeersongevallen en de eerste letselzaken in Nederland. In Amerika is al het eerste eenzijdige ongeval gebeurd waarbij de bestuurder toegaf Pokémon te spelen. Maar wat als er mensen worden aangereden of er veel schade ontstaat? Wie draagt de aansprakelijkheid voor zo’n ongeval?
Automobilist aansprakelijk
De Pokémonspeler kan als fietser of voetganger bij een aanrijding met een automobilist een beroep doen op artikel 185 WV (Wegen Verkeerswet), waarbij de regeling geldt dat de automobilist aansprakelijk is voor de geleden schade. Schuld of verwijtbaarheid van de automobilist hoeft niet te worden aangetoond. Wel kan er sprake zijn van eigen schuld van de fietser of voetganger, waardoor hij niet zijn volledige schade via de automobilist vergoed krijgt. Zou de automobilist overmacht, opzet of roekeloosheid van de fietser of voetganger kunnen aantonen, dan krijgt hij zijn schade niet vergoed.
Kan de Pokémonspeler zijn schade nog elders verhalen?
Vaak zie je bij het openen van apps meldingen dat een app niet geopend moet worden tijdens deelname aan het verkeer. De ontwikkelaar van de app aanvaardt geen aansprakelijkheid. De Pokémonapp geeft bij het openen zo’n waarschuwing. Is zo’n waarschuwing voldoende om te voorkomen dat iemand Nintendo, de spelproducent, of Niantic, de ontwikkelaar van de app, kan aanspreken voor zijn schade?
Waarschuwing is onvoldoende
Nee! Zo’n enkele mededeling met uitsluiting van aansprakelijkheid is onvoldoende om onder aansprakelijkheid uit te komen. Iedereen kent wel de bordjes die in garderobes hangen, waarbij aansprakelijkheid voor het kwijtraken van een jas wordt uitgesloten. Deze bordjes hebben wettelijk gezien geen betekenis en de eigenaar van de garderobe kan wel degelijk aansprakelijk gesteld worden voor geleden schade. Dit zou dus ook gesteld kunnen worden voor vergelijkbare waarschuwingen in de Pokémonapp.
Eigen verantwoordelijkheid
Uiteraard kun je zeggen dat de Pokémonspeler een eigen verantwoordelijkheid heeft, maar feit is dat de app bepaalt waar de virtuele wezens van het spel zich bevinden. Je zou dus kunnen zeggen dat de app ervoor zou moeten zorgen dat de virtuele wezens alleen op veilige openbare plaatsen staan en dus niet op snelwegen of andere gevaarlijke locaties waar het verkeer langs raast. In deze specifieke situatie heeft de maker van de app dus een zeer grote, zelfs exclusieve rol in waar het spel wordt gespeeld.
Onveilige situaties
Spelproducent Nintendo heeft haar verantwoordelijkheid afgeschoven naar de ontwikkelaar van de app, Niantic, een Amerikaans bedrijf. Dit deed Nintendo nadat ProRail en Veilig Verkeer Nederland daar aan de bel trokken over onveilige situaties, Volgens Niantic zou er geen gevaar zijn voor spelers, omdat alle figuurtjes ook op afstand zijn te vangen. The Pokémon Company in Londen heeft verklaard dat de figuurtjes alleen op publiek toegankelijke plaatsen staan. Reacties die niet erg bevredigend zijn.
Spellenmaker mogelijk aansprakelijk
Twee omstandigheden zorgen ervoor dat er wellicht wel mogelijkheden zijn om de maker van het spel aansprakelijk te stellen:
- de grote rol die de maker van het spel heeft over de locaties waar de virtuele wezens te vinden zijn
- de wetenschap dat dit soort spellen nou eenmaal een verslavende werking hebben op hun deelnemers.
Het is wachten op de eerste rechtszaken die hierover gevoerd gaan worden om te zien hoe de rechters in Nederland er tegenaan kijken.
Spelers aansprakelijk?
Er zijn ook mensen die vinden dat juist de spelers van het spel aansprakelijk zijn voor een ongeval, aangezien spelers als een zombie met oogkleppen op over straat lopen en vragen om een ongeval. Juridisch gezien is dat een ingewikkelde vraag, die ik op een ander moment graag uitgebreid wil beantwoorden.
Wilt u hier nu al meer over weten? Bel mij gerust op tel. 0172 – 42 41 72 of vul het contactformulier in.
0172 - 42 71 91
