Aansprakelijkheid voor elektrische voertuigen

Elektrische voertuigen, het Hof van Justitie doet uitspraak (Deel III)

Het stikt er tegenwoordig van: elektrische (deel)fietsen en steps. Handig maar gevaarlijk. Ze gaan snel, accelereren snel en je hoort ze niet aankomen. Ik zie in mijn letselschadepraktijk steeds vaker ongevallen met elektrische fietsen. Juridisch gezien is een elektrische fiets heel wat anders dan een gewone fiets. Belangrijk om te weten.

In 2022 en 2021 schreef ik al over de regels over elektrische fietsen (e-bikes en pedelecs) en elektrische steps.

Op 12 oktober 2023 deed het Hof van Justitie van de Europese Unie uitspraak over dit onderwerp (zie ook het persbericht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken). In die zaak ging het om een ongeval tussen een automobilist en de gebruiker van een elektrische fiets. De vraag die voorlag was of elektrische fiets als een ‘motorvoertuig’ moet worden gezien op basis van een Europese richtlijn (Richtlijn 2009/103/EG)?
Als dat zo is heeft dat namelijk vergaande gevolgen voor de bepaling van aansprakelijkheid en voor de vraag of de gebruiker verplicht is een verzekering af te sluiten. Beide aspecten zijn van belang voor zowel gebruikers van elektrische fietsen die als slachtoffer betrokken raken bij een ongeval als zij die onverhoopt een ongeval veroorzaken met een elektrische fiets.

Even terug

Even kort in herinnering het overzicht van hoe het zit met de verschillende soorten elektrische fietsen:

Voor alle voertuigen in een rood vlak geldt een verzekeringsplicht en is een aansprakelijkheidsregime van toepassing waarin aansprakelijkheid minder snel rondkomt voor de gebruiker van de elektrische fiets.

Uitspraak Hof van Justitie

Het Hof van Justitie (HvJ) heeft (kortgezegd) geoordeeld dat een ‘elektrische fiets’ die uitsluitend trapondersteuning tot 20 km per uur biedt geldt als een ‘normale fiets’. Plaatsing in het groene vlak dus. Geen verzekeringsplicht en geen (voor de gebruiker althans) nadelig aansprakelijkheidsregime.

In Nederland geldt als vereiste om in het groene vlak te komen al dat de trapondersteuning maximaal tot 25 kilometer per uur mag gaan en dat het vermogen maximaal 250 watt mag zijn. De uitspraak betekent voor de Nederlandse praktijk dus weinig verandering.

De Europese richtlijn – nieuwe regelgeving?

Het oordeel van het HvJ is gebaseerd op een Europese Richtlijn (Richtlijn 2009/103/EG), die gaat over regelgeving over de verzekeringsplicht van bepaalde voertuigen. De genoemde uitspraak is gedaan op basis van een verouderde versie van deze richtlijn. De nieuwe versie van de Europese richtlijn moet uiterlijk op 23 december 2023 zijn omgezet in het nationale recht van de lidstaten van de Europese Unie. Voor het Nederlandse regime betekent dit geen veranderingen.

In Nederland wordt al bijna twee jaar gewerkt aan wetgeving over nieuwe voertuigen zoals de elektrische fiets en step (Zie Wetsvoorstellen 36 269 en 36 339). Vooralsnog blijven alle nieuwe elektrische voertuigen vallen onder de definitie motorrijtuig en moeten dus verplicht worden verzekerd. Met de nieuwe wetgeving kan daar in de toekomst verandering in komen als blijkt dat de voertuigen ‘ nauwelijks gevaar’ opleveren. Of dat het geval is wordt op zijn vroegst over vijf jaar bekeken.

Wilt u hier nu al meer over weten? Bel mij gerust op tel. 0172 – 42 70 73 of vul het contactformulier in.