In de recente uitspraak van de Rechtbank Midden-Nederland (ECLI:NL:RBMNE:2025:1580) werd een werkgever aansprakelijk gesteld voor letselschade die een werknemer had opgelopen tijdens een bedrijfsuitje. Deze zaak werpt licht op de vraag of een werkgever verantwoordelijk is voor ongevallen tijdens sociale bedrijfsactiviteiten.
Wat is er gebeurd?
De werkgever organiseerde in 2021 voor haar medewerkers een bedrijfsuitje. Dit uitje vond meerdere keren plaats, op verschillende dagen en in wisselende samenstellingen. Verzoeker was voor één van deze dagen uitgenodigd.
Er was gekozen voor een toertocht door een natuurgebied op een Kickbike Fat Max Electric/e-step (hierna: Kickbike), zie foto.
Afbeelding: een Kickbike Fat Max-step*
Tijdens het e-steppen is verzoeker ongelukkig ten val gekomen. Hij kwam met zijn hoofd op de grond terecht en liep daarbij hersenletsel op. Uiteindelijk werd hij volledig arbeidsongeschikt verklaard en ontvangt hij een IVA-uitkering. Dat betekent dat hij door zijn ernstige en blijvende hersenletsel waarschijnlijk nooit meer in staat zal zijn om te werken, en daarom recht heeft op een vaste uitkering om in zijn levensonderhoud te voorzien.
Verzoeker stelt zijn werkgever aansprakelijk voor de opgelopen schade.
Hoe zit het juridisch?
In artikel 7:658 BW is de aansprakelijkheid van een werkgever geregeld voor schade die een werknemer lijdt bij het uitvoeren van zijn werkzaamheden. Een werkgever heeft een zorgplicht die hem verplicht om die maatregelen te treffen die redelijkerwijs noodzakelijk zijn om ongevallen tijdens het werk te voorkomen.
Een werknemer moet allereerst aannemelijk maken dat hij tijdens de uitvoering van zijn werkzaamheden letsel heeft opgelopen. Zodra dat is aangetoond, ligt de bewijslast bij de werkgever. Die moet dan aantonen dat hij zijn zorgplicht is nagekomen, of dat sprake was van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer. Alleen dan is de werkgever niet aansprakelijk.
Artikel 7:658 BW kent een ruime zorgplicht. Niet snel wordt aangenomen dat de werkgever daaraan heeft voldaan en dus niet aansprakelijk is. Maar het artikel geeft geen absolute waarborg voor de bescherming van de werknemer tegen elk gevaar. Welke veiligheidsmaatregelen van de werkgever verwacht mogen worden, en op welke wijze hij zijn werknemers moet instrueren, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval.
Ook voor een ongeval tijdens een bedrijfsuitje dat door de werkgever is georganiseerd, kan op grond van artikel 7:658 BW aansprakelijkheid bestaan. Voor het criterium “in de uitoefening van zijn werkzaamheden” uit lid 1 geldt namelijk een ruim toepassingsgebied. Ook het begrip “arbeidsplaats” wordt door de Hoge Raad ruim uitgelegd.
Voor aansprakelijkheid moet de ontspannende activiteit die door de werkgever is georganiseerd (het bedrijfsuitje) kunnen worden aangemerkt als werkzaamheden. Dit is het geval als er een voldoende nauw verband bestaat tussen de activiteit en de werkzaamheden van de werknemer. Of dat hier zo is, bespreekt de kantonrechter.
Hoe oordeelt de rechter?
Allereerst beoordeelt de kantonrechter of er een voldoende nauwe band bestaat tussen het bedrijfsuitje en de werkzaamheden van verzoeker. De kantonrechter oordeelt dat dit het geval is.
De werkgever is een detacheringsbureau. Werknemers werken hoofdzakelijk op detacheringsbasis bij andere bedrijven en zien elkaar dus niet vaak. Dit is één van de redenen waarom er 3 tot 4 keer per jaar een bedrijfsuitje wordt georganiseerd, met als doel sociale binding en onderlinge kennismaking.
Dat het uitje inhoudelijk niets met het werk van verzoeker te maken had, doet daar volgens de rechter niet aan af. Ook het feit dat het uitje niet verplicht was, vindt de kantonrechter minder van belang. In het algemeen worden bedrijfsuitjes door werknemers als een sociale (werk)verplichting ervaren. Zeker in situaties waarin collega’s elkaar zelden zien – zoals bij detachering – is dat effect nog groter. Bovendien was dit het eerste uitje na de coronaperiode, wat het belang voor werknemers verder vergrootte. Verzoeker voelde zich in ieder geval moreel verplicht om aanwezig te zijn, ook al was deelname formeel vrijblijvend.
Verder weegt de rechter mee dat:
- Het uitje gedeeltelijk onder werktijd plaatsvond.
- De werkgever het programma koos, faciliteerde en financierde. Er is bewust gekozen voor een toertocht op de Kickbike.
- De locatie (buiten de werkvloer) niet relevant is voor de beoordeling.
Al deze aspecten maken dat sprake is van een voldoende nauw verband met de werkzaamheden. Het ongeval valt dus onder de reikwijdte van artikel 7:658 BW.
E-steppen is een risicovolle activiteit
De rechter kwalificeert de toertocht op een Kickbike als een risicovolle activiteit. Die conclusie wordt gebaseerd op een combinatie van factoren:
- Het rijden op een balansvoertuig,
- dat valt in de categorie motorvoertuig,
- over onverharde paden met een oneffen ondergrond (kuilen, boomwortels),
- in een gebied met hoogteverschillen en bochtige paden,
- waarbij bij een afdaling, zeker in of na een bocht,
- extra risico ontstaat door natuurlijke versnelling.
Als het misgaat, kan dit leiden tot ernstig letsel.
De werkgever is aansprakelijk
De rechter stelt vast dat de werkgever niet aan zijn zorgplicht heeft voldaan. De risico’s van e-steppen met een Kickbike zijn onderschat. Het feit dat de organisatie van het uitje was uitbesteed, doet niets af aan de verantwoordelijkheid van de werkgever. Die blijft bestaan, ook voor het handelen van de externe organisator die als hulppersoon is ingeschakeld.
Er zijn onvoldoende maatregelen genomen, onvoldoende waarschuwingen gegeven en onvoldoende veiligheidsinstructies verstrekt.
De werkgever slaagt dus niet in haar verweer en is aansprakelijk voor de schade van verzoeker.
* De foto van de Kickbike is in de uitspraak van de Rechtbank Midden-Nederland is geen E-step. Om verwarring te voorkomen hebben wij in overleg met de advocaat van het slachtoffer (mr. E.J. Dennekamp) in deze uitspraak een foto gebruikt van de juiste Kickbike Fat Max Electric/e-step.
Letsel opgelopen tijdens een bedrijfsongeval of bedrijfsuitje?
Of heeft u vragen over bedrijfsongevallen of aansprakelijkheid bij bedrijfsuitjes? Neem dan gerust contact met ons op.