Mag letselschadeadvocaat medisch dossier huisarts opvragen?

KNMG richtlijn ‘Omgaan met medische gegevens’

Vraag: De letselschadeadvocaat van de patiënt vraagt bij zijn huisarts het medisch dossier op van twee jaar vóór het ongeval tot één jaar na het ongeval en hij vraagt naar de ingestelde therapie na het ongeval. Moet de huisarts deze informatie verstrekken?

Nieuwe richtlijn KNMG van 8 september 2016

De KNMG heeft de richtlijn ‘Omgaan met medische gegevens’ aangepast. De nieuwe – 71 pagina’s tellende – richtlijn is in werking getreden op 8 september 2016 en vervangt de oude richtlijn van 1 januari 2010. In de nieuwe richtlijn is een aparte paragraaf gewijd aan het opvragen van medische gegevens in een letselschadezaak.

Beroepsgeheim: geen informatieverstrekking aan derden, tenzij…

Een arts heeft het beroepsgeheim. Hij mag geen medische informatie van zijn patiënt aan derden geven. Op deze regel wordt een uitzondering gemaakt als een patiënt expliciet toestemming geeft voor het verstrekken van informatie aan een derde. Hiervoor moet de patiënt goed snappen met welk doel de gegevens worden opgevraagd, wat de inhoud is van de informatie en wat de mogelijke consequenties van de gegevensverstrekking zijn. De arts moet controleren of de patiënt hiervan op de hoogte is.

De wet eist niet dat de toestemming door de patiënt schriftelijk wordt gegeven. Maar het zou erg onverstandig te zijn om met mondelinge toestemming genoegen te nemen. Schriftelijke toestemmingsformulieren moeten duidelijk aangeven voor welke gegevensoverdracht de patiënt toestemming geeft en met welk doel.

Strikt genomen heeft de patiënt recht op een kopie van zijn hele dossier. Afgifte van het hele dossier zal meestal niet passend (proportioneel) zijn. De KNMG adviseert artsen om de patiënt daarop te wijzen.

Ziekenhuis of instelling

Als een arts in een ziekenhuis of instelling werkt, dan is de directie of de raad van bestuur (RvB) verantwoordelijk voor het beheer en het in stand houden van de dossiers. Ook de arts zelf is verantwoordelijk voor de patiëntgegevens. Verzoeken om informatie die de RvB ontvangt, moeten in overleg met de behandelend arts worden beantwoord.

Gegevens per e-mail?

De algemene geformuleerde regel over omgang met medische gegevens houdt in dat de arts op een verantwoorde wijze met de medische gegevens van zijn patiënt omgaat. Gegevensuitwisseling per e-mail is niet verboden. De KNMG-richtlijn bepaalt dat de arts zelf de risico-inschatting moet maken en dat het de voorkeur verdient om gegevens versleuteld te versturen. Op dit punt lijkt de richtlijn mij wat te luchtig. Op een verantwoorde wijze omgaan met patiëntgegevens vraagt naar mijn mening dat uitsluitend versleutelde berichten verstuurd worden.
In geval van twijfel: stuur een ouderwetse brief.

Gegevens via WhatsApp?

Gegevens via WhatsApp? De KNMG-richtlijn geeft aan dat het mag, zolang de gegevens niet herleidbaar zijn tot een identificeerbare patiënt. De richtlijn legt uit dat vrijwel elk bericht of foto herleidbaar is via het IP-adres en de ‘metadata’ bij dat bericht. Op dit punt sluit de richtlijn af met de cryptische omschrijving: “…foto’s zijn daarom niet zo anoniem als men zou denken.” Dan zou ik verwachten dat de KNMG daar dan ook de conclusie aan verbindt dat het versturen van foto’s via WhatsApp niet gewenst is, tenzij de arts in staat is om te beoordelen dat de foto werkelijk niet – dus ook niet via de metadata of het IP-adres – herleidbaar is tot de patiënt. Als een arts dat zou kunnen zou hij geen arts zijn geworden, maar hacker.

Paragraaf 5.5: gerichte vragen

In paragraaf 5.5 gaat de KNMG-richtlijn in op letselschadeadvocaten die medische informatie opvragen. De richtlijn waarschuwt de arts om onderscheid te maken tussen verzoeken van de belangenbehartiger/advocaat van de patiënt en verzoeken van de verzekeraar.

De advocaat van de patiënt wordt gezien als het verlengstuk van de patiënt. De advocaat heeft recht op inzage in en afschrift van het medisch dossier, met dezelfde beperkingen als de patiënt. Een advocaat of rechtsbijstandverlener van een patiënt zal soms een afschrift van (een relevant deel) van het medisch dossier vragen om een juridische inschatting te kunnen maken op basis van de medische informatie.

Bij een verzoek om informatie moet de aanvrager aangeven met welk doel hij gegevens opvraagt en welke gegevens hij al heeft. De richtlijn gaat er vanuit dat de advocaat aan de arts laat weten welke informatie hij al in zijn dossier heeft. De advocaat zal die informatie meestal niet kunnen geven omdat hij dan eerst aan zijn cliënt toestemming moet vragen om de arts te informeren over zijn dossiergegevens. Dit lijkt aldus geen praktisch punt in de richtlijn.

De aanvrager stelt gerichte vragen aan de behandelend arts over de gegevens die hij wenst te krijgen. De arts moet zich beperken tot het beantwoorden van een specifieke vraag en geeft uitsluitend relevante, feitelijke medische informatie.

De advocaat mag alleen gegevens van zijn eigen cliënt ontvangen. Gegevens die een ander betreffen (bijvoorbeeld de echtgenoot) mogen niet verstrekt worden.

Bij algemene gegevens (paragraaf 1.1) staat in de richtlijn dat de KNMG uitgaat van informatie-uitwisseling van arts tot arts. Maar onder het paragraaf 5.5 (Gegevensverstrekking in het kader van letselschade en private schadeverzekeringen) staat gelukkig expliciet: “ Het is niet noodzakelijk dat de advocaat een medisch adviseur als tussenpersoon aanwijst.”
De arts mag de medische gegevens dus zonder bedenkingen aan de advocaat sturen. De richtlijn is op dit punt praktisch. In de praktijk verzamelt de advocaat namelijk alle relevante informatie en stuurt de advocaat die informatie daarna naar zijn medisch adviseur. De KNMG geeft terecht aan de uitdrukkelijke voorkeur te hebben voor interpretatie van de medische gegevens door een medisch adviseur die arts is.

De richtlijn geeft vervolgens aan dat de medisch adviseur op basis van de verstrekte informatie tot een zo objectief mogelijk advies komt. Daar schort het nog wel eens aan. De medisch adviseur van de verzekeraar neemt vaak een voor het slachtoffer ongunstig standpunt in en de medisch adviseur van de advocaat van het slachtoffer neemt vaak een voor het slachtoffer gunstig standpunt in. Met deze richtlijn in de hand zouden we medisch adviseurs aan beide zijden kunnen stimuleren om objectiever te adviseren.

Opvragen hele medische dossier door advocaat

In letselschadezaken wordt bijna altijd de vraag gesteld of de klachten een gevolg zijn van het ongeval. Om dat te kunnen beoordelen is soms ook informatie van vóór het ongeval nodig. In een letselschadezaak is soms relevant welke klachten de patiënt vóór het ongeval had (pre-existente klachten). In die gevallen kun je geen gerichte vragen stellen. Je kunt niet vragen naar wat je niet weet. De advocaat zal dan inzage vragen in het volledige medische dossier over een bepaalde periode.

Het verstrekken van een afschrift van het hele medische dossier over een bepaalde periode kan tot gevolg hebben dat volstrekt irrelevante aambeien of tepelkloven in de letselschadezaak een rol gaan spelen. De behandelend arts mag van de advocaat of diens medisch adviseur verlangen dat een dergelijk verzoek wordt toegelicht. Als de arts twijfels heeft over de verstrekking van de gevraagde informatie, adviseert de richtlijn de arts om het verzoek met de patiënt door te nemen. Als de patiënt wil dat de informatie gegeven wordt en de arts blijft daar bezwaren tegen houden, staat het de arts vrij om de patiënt zelf een kopie te verstrekken van zijn medisch dossier. De verantwoordelijkheid om de informatie door te sturen naar de advocaat legt de arts dan bij de patiënt zelf.

Opvragen hele medische dossier door verzekeraar

Dit is anders als de informatie wordt opgevraagd door een verzekeraar. In dat geval mag de arts de informatie alleen verstrekken aan de medisch adviseur van de verzekeraar en niet aan een medewerker van de verzekeraar.

Ook moet een arts volgens de richtlijn strenger zijn met het afgeven van het volledige dossier. Een uitvoerige motivatie is nodig en de arts moet controleren of de patiënt dit ook echt goedt vindt. Als de arts dan nog twijfelt, kan hij de informatie aan de patiënt geven die dan zelf moet beoordelen of en zo ja wat aan de verzekeraar wordt vertrekt.

Geen oordeel over (on)geschiktheid patiënt

De advocaat vraagt of de patiënt in staat is om op vakantie te gaan met zijn gebroken been. Mag de arts daarop antwoorden? Nee, de behandelend arts mag volgens de richtlijn geen standpunt innemen over (on)geschiktheid van de patiënt om bepaalde dingen wel of niet te doen, zoals auto rijden, naar school gaan, voor kinderen zorgen of op vakantie gaan.
Zulke verklaringen worden alleen door een onafhankelijke arts gegeven en niet door de eigen arts. De behandelend arts oordeelt niet maar behandelt.

Ook mag de arts bepaalde feiten over de gezondheid van de patiënt vermelden: uitslag van een looptest, uitslag van een meting, etc.

Voorbeelden: welke vragen mag een arts beantwoorden?

Redelijke termijn?

Binnen welke termijn moet een arts de gevraagde informatie aanleveren?
Van een arts wordt verwacht dat hij meewerkt aan een verzoek om informatie te verstrekken ‘binnen redelijke termijn’. Wat die redelijke termijn precies inhoudt, staat niet in deze richtlijn.

De vraag beantwoord: een checklist

Vraag: De letselschadeadvocaat van de patiënt vraagt bij zijn huisarts het medisch dossier op van twee jaar voor het ongeval tot één jaar na het ongeval en hij vraagt naar de ingestelde therapie na het ongeval. Moet de huisarts deze informatie verstrekken?

Antwoord:

1. Heeft de patiënt expliciet toestemming gegeven voor het verstrekken van informatie aan zijn advocaat? ► JA
2. Geeft het schriftelijke toestemmingsformulier aan voor welke gegevensoverdracht de patiënt toestemming geeft en met welk doel? ► JA
3. Snapt de patiënt met welk doel de gegevens worden opgevraagd, wat de inhoud van de informatie is en wat de mogelijke consequenties van de gegevensverstrekking zijn? ► JA
4. Heeft de advocaat gerichte vragen gesteld over relevante, feitelijke, medische informatie? ► JA
5. Wordt gevraagd om een oordeel over de (on)geschiktheid van patiënt op enig terrein? ► NEE
6. Staan in het dossier alleen gegevens over de betrokken patiënt zelf? ► JA
7. Is het verzoek om een afschrift van het gehele medische dossier over de gevraagde periode voldoende onderbouwd? ► JA

Dan moet de arts binnen redelijke termijn de gevraagde gegevens op ‘verantwoorde wijze’ verstrekken aan de advocaat. Hoewel de richtlijn op dit punt vaag is, adviseer ik om onder ‘verantwoorde informatieverstrekking’ te verstaan:

1. een ouderwetse brief
2. of een versleutelde e-mail.

In geval van twijfel geeft de arts de gevraagde informatie af aan de patiënt zelf. De patiënt zal de informatie dan zelf afgeven aan zijn advocaat.

Wilt u hier nu al meer over weten? Bel mij gerust op tel. 0172 – 42 41 72 of vul het contactformulier in.